De Publieke Ruimte

Staatpraat: Gegevensuitwisseling

Eén van de oproepen uit de Staat van de Uitvoering was: Breng gegevensuitwisseling tussen publieke dienstverleners nu echt op gang. Maar wat is daar voor nodig? Wat zijn daarvoor de sleutels tot succes? Tijdens een zogenaamde Staatpraat-sessie werd er aan de hand van drie voorbeelden gekeken waar het nu al goed gaat en wat we ervan kunnen leren. Martijn en Otto bespreken de opbrengst van de 'Staatpraat' met Hind Dekker (ondervoorzitter van de vaste commissie digitale zaken in de Tweede Kamer), Mark Vermeer (directeur digitale overheid bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en Perry van der Weyden (voormalig CIO van Rijkswaterstaat, CIO of the Year in 2019 en eerder actief bij verschillende internationale marktpartijen).

Kees van der Staaij

Martijn en Otto spreken in deze aflevering met de nestor van de Tweede Kamer Kees van der Staaij. Na ruim 25 jaar neemt hij in december afscheid als Kamerlid. Welke inzichten en lessen wil hij doorgeven aan nieuwe Kamerleden? Wat moet  een nieuwe generatie Kamerleden doen om bij te dragen aan een betere publieke dienstverlening?

Leren in Uitvoering: Anders denken, anders leren, anders doen.

Op 9 oktober 2023 organiseerde de Rijksbrede Benchmarkgroep (RBB-groep), onderdeel van het Netwerk van Publieke Dienstverleners, het congres: Leren in Uitvoering - Anders denken, anders leren, anders doen. Ruim 300 professionals van tientallen uitvoeringsorganisaties kwamen bij elkaar om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Martijn en Otto reflecteren aan de hand van verschillende fragmenten op de dag met de voorzitter van de RBB-groep Diana Starmans (lid van de Raad van Bestuur van de Sociale Verzekeringsbank). 

Leren en ontwikkelen binnen de overheid

Hoe kunnen we binnen de overheid van elkaar leren? En wat komt erbij kijken om al dat geleerde ook in de praktijk te brengen? Martijn en Otto zoeken een antwoord op deze en andere vragen door in gesprek te gaan met Peter Siebers en Lucianne Vermeulen. Peter heeft binnen de overheid op verschillende plekken gewerkt: voor de Raad voor de Kinderbescherming, bij het COA en sinds 2019 is hij lid van de Raad van bestuur van Zorginstituut Nederland. Daarnaast is hij lid van het dagelijks bestuur van de Rijkbrede Benchmark Groep (RBB groep). Een samenwerkingsverband van 49 uitvoeringsorganisaties die van elkaar leren voor een betere publieke dienstverlening. Lucianne is veranderkundige en werkt voor de gemeente Rotterdam en bij de coöperatie Dimpact. Hierin werken 40 gemeenten samen om oplossingen te initiëren en te realiseren voor de publieke dienstverlening van morgen. 

Inspiratie uit het buitenland

Wat kunnen we leren van de publieke dienstverlening in het buitenland? De Staat van de Uitvoering heeft hier voor de zomer een interessant rapport over gepubliceerd. Daarin staan inspirerende praktijkvoorbeelden uit andere landen. Martijn en Otto bespreken de voorbeelden met Menno Spaan, specialist op het gebied van publiek leiderschap, innovatie en besturingsvraagstukken bij bureau Haagse Beek. En ze spreken met Willem Pieterson, jarenlang een van de bekende gezichten van het Center for eGovernment Studies aan de Universiteit Twente. Tegenwoordig adviseert hij verschillende overheden over het verbeteren van de dienstverlening. Dat doet hij veelal vanuit Londen waar hij woont en werkt. 

Meer info uit de uitzending is te vinden op: www.staatvandeuitvoering.nl, https://haagsebeek.nl/innovating-government/ en https://vng.nl/praktijkvoorbeelden/proactieve-dienstverlening-uitbouwen-in-stad-gent

De Dag van de Publieke Dienstverlening 2023

Op 22 juni werd voor de tweede keer de Dag van de Publieke Dienstverlening georganiseerd. Op deze dag gingen circa 500 deelnemers uit de politiek, uitvoering, beleid én de samenleving met elkaar in gesprek over de knelpunten en dilemma's waar de dienstverlening mee te maken heeft. Martijn en Otto blikken samen met Christa Klijn, programma directeur-generaal van Werk aan Uitvoering, en Fatma Koser Kaya, voorzitter van de landelijke cliëntenraad terug op de dag. Ze doen dat aan de hand van korte fragmenten die ze die dag opnamen. Daarin spreken ze onder andere met de ministers Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) en Hanke Bruins Slot (BZK), de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen, Kamerleden en verschillende mensen die vanuit het burgerperspectief deelnamen. 

De Staat van de Uitvoering – Hoe maken we het minder complex?

In januari 2023 verscheen de eerste Staat van de Uitvoering. Een krachtig signaal van veel publieke dienstverleners aan de politiek. Eén van de belangrijkste oproepen: maak het minder complex! Waarom is de uitvoering van wet- en regelgeving vaak zo ingewikkeld geworden? Wat kunnen we er aan doen om het allemaal eenvoudiger te maken. Wat is de weg uit de complexiteit? In deze uitzending praten Martijn en Otto over de noodzaak om onze publieke dienstverlening eenvoudiger en toegankelijker te maken. Ze doen dat met Janet Helder (bestuurlijk regisseur greenfield Kinderopvang bij het ministerie van SZW), Linda Voortman (wethouder van de gemeente Utrecht) en Paul Iske (Chief Failure Officer bij het Instituut voor Briljante Mislukkingen).

Het Beleidskompas

Op 29 maart werd tijdens de Dag van het Beleid het Beleidskompas gelanceerd. Het is vanaf nu dé centrale werkwijze voor het maken van beleid bij de Rijksoverheid en daarmee de vervanger van het integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK). Martijn en Otto spreken in deze aflevering over het belang van het maken van goed beleid. Wat komt daarbij kijken? Voor welke dilemma’s kom je te staan als ambtenaar? En hoe geef je de juiste tegenspraak aan de politiek? Ze spreken met de ministers Carola Schouten (armoedebeleid, participatie en pensioenen) en Franc Weerdwind (rechtsbescherming), SER-voorzitter Kim Putters, vicepresident van de Raad van State Thom de Graaf, SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij en burgemeester Liesbeth Spies. Ook spreken ze met verschillende bezoekers van de Dag van het Beleid en met twee ambtenaren die nauw bij de ontwikkeling van het Beleidskompas betrokken waren: Lucien Weide en Abdel Ouarraki. Zie ook: www.beleidskompas.nl. 

De Staat van de Uitvoering

Op 18 januari werd de eerste Staat van de Uitvoering aangeboden aan de voorzitter van de Tweede Kamer, Vera Bergkamp. In de Staat van de Uitvoering wordt door publieke dienstverleners gezamenlijk verteld wat er moet gebeuren om de dienstverlening van de overheid toekomstbestendig te houden. 

Martijn en Otto spreken in deze aflevering met Abdeluheb Choho (algemeen directeur RVO) en Diana Starmans (lid Raad van Bestuur SVB). Beiden waren lid van de stuurgroep die de opdracht had gekregen om de Staat van de Uitvoering te gaan maken. Daarnaast schuift ook André Bosman aan. Zijn Tijdelijke Commissie Uitvoeringsorganisaties adviseerde onder andere om de Tweede Kamer meer in gesprek te laten gaan met uitvoeringsorganisaties.

Verder zijn er reacties op de eerste Staat van de Uitvoering te horen van minister Carola Schouten (SZW), minister Hanke Bruins Slot (BZK), Vera Berkamp en bestuurskundige Paul 't Hart. 

Interbestuurlijke Datastrategie

Hoe kun je met behulp van data de publieke dienstverlening beter maken? Door data uit te wisselen kun je onder andere preventief diensten verlenen aan inwoners die daar recht op hebben. Maar dat mag niet zomaar en vergt een zorgvuldige afweging. Wie zijn allemaal aan zet om dit in beeld te brengen?

Martijn en Otto duiken deze aflevering in de wereld van de Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS) en zoeken samen met hun gasten naar antwoorden op deze en andere vragen. Ze spreken met Ron Roozendaal (Kwartiermaker Digitale Samenleving bij het ministerie van BZK), Nathan Ducastel (directeur Realisatie bij de VNG) en Tim Faber (programmamanager IBDS bij BZK). 

Meer weten of doen met IBDS? Mail naar: teamIBDS@ictu.nl.